บันทึกประจำรุ่น GNOME 2.22

รูปที่ 2 โปรแกรมชีส

GNOME 2.22 มาพร้อมกับโปรแกรมใหม่ ชีส ซึ่งเป็นโปรแกรมถ่ายภาพและวิดีโอผ่านทางเว็บแคม คุณสามารถใส่เอฟเฟ็กต์พิเศษให้กับภาพได้หลายแบบ ไม่ว่าจะเป็นทำภาพย้อมสีม่วง, ขาวดำ, shagadelic, และภาพบิดเบี้ยว นอกจากนี้คุณยังสามารถส่งภาพและวิดีโอให้เพื่อน ๆ ดู หรือโหลดเข้าโปรแกรม F-Spot หรือตั้งเป็นภาพประจำตัวของคุณก็ยังได้

GNOME 2.22 ยังเปิดใช้การแสดงผลหน้าต่างแบบคอมโพสิตบนระบบที่รองรับ ถึงแม้ว่าชื่อจะฟังหรูหราแต่ความสามารถส่วนนี้ก็ยึดหลักความเรียบง่ายของ GNOME เช่นเดียวกับโปรแกรมอื่น ๆ ในชุด การเปลี่ยนแปลงที่สังเกตได้ง่ายคือเงาใต้ขอบหน้าต่าง แสดงตัวอย่างเนื้อหาภายในเมื่อสลับหน้าต่างด้วยปุ่ม Alt+Tab และเอฟเฟ็กต์โปร่งใส

อย่างไรก็ตาม การ์ดกราฟิกส์บางรุ่นไม่รองรับความสามารถนี้ ดังนั้นความสามารถนี้จะไม่ถูกเปิดใช้โดยอัตโนมัติ และยังไม่สามารถปรับแต่งได้จากหน้าจอปรับแต่งของระบบ ถ้าคุณแน่ใจว่าการ์ดกราฟิกส์ของคุณรองรับการแสดงผลแบบคอมโพสิต คุณสามารถเปิดใช้ได้โดยป้อนคำสั่งต่อไปนี้ในหน้าต่างรัน: gconftool-2 -s --type bool /apps/metacity/general/compositing_manager true หรือเปลี่ยนค่าของคีย์ที่ว่าด้วย เครื่องมือแก้ไขค่าตั้ง ถ้าต้องการปิดการใช้งาน ให้เปลี่ยนค่าเป็น false แทน

GNOME 2.22 ได้เพิ่ม GVFS ซึ่งเป็นเลเยอร์ใหม่สำหรับจัดการระบบแฟ้มแบบเสมือนข้ามเครือข่ายของ GTK+ โดย GVFS ถูกออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหาของ GNOME-VFS ตัวเก่า สิ่งที่พัฒนาขึ้นมาคือสามารถจำค่าล็อกอินได้ตลอดช่วงการทำงาน และทนทานต่อความผิดพลาดได้มากกว่าเดิม โปรแกรมจำนวนมากของ GNOME รวมทั้งโปรแกรมแกนหลักทั้งหมด ได้ใช้ GVFS เรียบร้อยแล้ว

การย้ายมาใช้ GVFS ทำให้ GNOME ได้ใช้ ถังขยะ ที่แสดงบนเดสก์ท็อปให้เป็นไปตามข้อตกลงของ Freedesktop.org ในการจัดการกับแฟ้มที่ถูกลบไปแล้วอีกด้วย

มีโพรโทคอลใหม่บางตัวเพิ่มเข้ามา cdda:// จะแสดงข้อมูลแทร็กของซีดีเพลงทั้งแผ่นในรูปแฟ้มแบบ WAV และ gphoto2:// ซึ่งช่วยให้คุณเข้าถึงกล้องดิจิทัลทุกตัวที่เชื่อมต่ออยู่กับคอมพิวเตอร์

โปรแกรมจัดการแฟ้ม ของ GNOME นั้นฉลาดขึ้นสำหรับสื่อที่ถอดเสียบได้ และจะแสดงแถบข้อมูลพร้อมกับการดำเนินการที่เป็นไปได้เมื่อคุณเสียบสื่อชนิดนั้นเข้ากับเครื่อง หรือเข้าดูโฟลเดอร์ในสื่อถอดเสียบนั้น

ข้อมูลทางเทคนิคของ GVFS สามารถอ่านได้จาก หัวข้อ 6.1 GVFS และ GIO ภายใต้หัวข้อ "มีอะไรใหม่สำหรับนักพัฒนา"

โปรแกรมเล่นภาพยนตร์ ของ GNOME รุ่นนี้ รองรับการเล่นแผ่นดีวีดี และการดูทีวีที่แพร่ภาพแบบดิจิทัล (DVB) แล้ว ในรุ่น 2.22 ยังได้เพิ่มปลั๊กอินที่รองรับ MythTV, YouTube และการค้นหาผ่านระบบ Tracker นอกจากนี้ยังเพิ่มความสามารถในการแชร์รายการเล่น และการเลือกบทบรรยายสำหรับแฟ้มที่เล่นได้อีกด้วย

GNOME 2.22 เป็นรุ่นแรกที่แสดงตัวอย่างแฟ้มและวิดีโอแบบ Flash ด้วยตัวถอดรหัสที่เป็นซอฟต์แวร์เสรี swfdec

ไม่ต้องคิดเลขในใจว่าการประชุมทางไกลที่ซิดนีย์จะเริ่มเมื่อไรอีกต่อไป นาฬิกาใน GNOME 2.22 มาพร้อมกับการแสดงเวลานานาชาติ คุณสามารถดูเวลาท้องถิ่นและสภาพอากาศจากหลายเมืองทั่วโลกพร้อมกันได้แล้ว

รูปที่ 3 นาฬิกานานาชาติ

Evolution โปรแกรมรับ-ส่งอีเมลยังเพิ่มความสามารถขึ้นเรื่อย ๆ โดยล่าสุดนั้นรองรับ Google Calendar และการแสดงป้าย (tag หรือ label) สำหรับอีเมลแบบที่คุณกำหนดชื่อเองได้

รูปที่ 4 Evolution แสดงปฏิทิน Google

ตัวกรองจดหมายขยะถูกปรับปรุงให้ทำงานเร็วขึ้น และแสดงข้อความเตือนที่น่ารำคาญน้อยลง โดยเปลี่ยนมาใช้แถบสถานะแทนการผุดหน้าต่าง

โปรแกรมใหม่อีกตัวใน GNOME 2.22 คือ เครื่องมือแสดงพื้นโต๊ะเครื่องอื่น โปรแกรมนี้ช่วยเติมเต็มความสามารถด้านเซิร์ฟเวอร์สำหรับพื้นโต๊ะระยะไกลที่มีอยู่ใน GNOME โดยสามารถค้นหาเครื่องในเครือข่ายท้องถิ่นของคุณ และบันทึกเครื่องที่ใช้บ่อยไว้ในที่คั่นหน้าได้

รูปที่ 5 เครื่องมือแสดงพื้นโต๊ะเครื่องอื่น แสดงการโต้ตอบกับพื้นโต๊ะปัจจุบัน

นอกจากนี้ ผู้ใช้ที่ต้องการการควบคุมเซิร์ฟเวอร์พื้นโต๊ะระยะไกลมากเป็นพิเศษ จะพอใจกับตัวเลือกจากแท็บ ขั้นสูง ในหน้าต่างคุณสมบัติ

หน้าต่างปรับแต่งผังแป้นพิมพ์ และสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับแป้นพิมพ์ ถูกย้ายมารวมในหน้าต่างแป้นพิมพ์เป็นหน้าต่างเดียว อย่างไรก็ตาม การปรับแต่งปุ่มลัดของแป้นพิมพ์ยังมีหน้าต่างแยกเป็นของตัวเองอยู่

รูปที่ 6 กล่องโต้ตอบปรับแต่งแป้นพิมพ์อันใหม่

GNOME 2.22 ยังมีการแก้ไขข้อผิดพลาดและต่อเติมสิ่งที่ผู้ใช้ร้องขออีกมากมาย ตลอดรอบการพัฒนาหกเดือนที่ผ่านมา ตัวอย่างอื่น ๆ มีดังนี้:

โปรแกรมอ่านจอภาพ Orca มีการปรับปรุงเพิ่มขึ้นมากมายในรุ่น 2.22 นี้ จากการทำงานอย่างใกล้ชิดร่วมกับ Mozilla ใน Firefox 3 ทำให้ Orca รองรับ Accessible Rich Internet Applications (ARIA) และ Live Regions ซึ่งช่วยให้เว็บแอพพลิเคชันสมัยใหม่รองรับผู้บกพร่องทางกายภาพได้ดียิ่งขึ้น

Orca ใน GNOME 2.22 ยังเพิ่มการรองรับรูปย่อระดับที่ 2 ของอักษรเบรลล์ นอกจากนี้ยังมีการปรับปรุงทั่วไปด้านคุณภาพและความเสถียรของโปรแกรม

แว่นขยายหน้าจอได้รับการปรับปรุง และสามารถใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ อย่างคอมโพสิตในการเลื่อนหน้าจอให้ราบรื่นขึ้น และการเลื่อนแบบเต็มหน้าจอในฮาร์ดแวร์ที่รองรับ นอกจากนี้ยังมีตัวกรองสำหรับผู้ที่ตาบอดสีด้วย

GNOME 2.22 ได้เพิ่มระดับการอำนวยความสะดวกในการควบคุมเมาส์ ความสามารถที่เพิ่มเข้ามาได้แก่

รูปที่ 7 ตัวเลือกของสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับเมาส์

PolicyKit เป็นกรอบการทำงานด้านการรักษาความปลอดภัยข้ามเดสก์ท็อปตัวใหม่ เป้าหมายของ PolicyKit คือสร้างวิธีมาตรฐานสำหรับโปรแกรมต่าง ๆ ในการขอสิทธิ์ดูแลระบบเพิ่มเติม

ผู้ดูแลระบบสามารถตั้งค่าที่ใช้ได้ทั่วทั้งระบบด้วย PolicyKit ตัวอย่างเช่น คุณอาจอนุญาตให้ผู้ใช้บางคนปรับวันที่และเวลาของนาฬิกา หรือคุณอาจมอบสิทธิ์ให้ผู้ใช้เปิดหรือปิดบริการบางอย่างของระบบ เป็นต้น

สำหรับผู้ใช้ หน้าต่างตั้งค่าจะเพิ่มปุ่มปลดล็อคสำหรับค่าที่ผู้ใช้คนนั้นไม่มีสิทธิ์แก้ไข เมื่อคลิกที่ปุ่มปลดล็อค ระบบจะให้ผู้ใช้ป้อนรหัสที่มีสิทธิ์เข้าถึงมากกว่าเดิม ก่อนจะอนุญาตให้แก้ไขค่าได้

รูปที่ 8 ค่าตั้งเครือข่าย

ในรุ่นนี้ เครื่องมือจัดการระบบของ GNOME จะตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงค่าในแฟ้มที่เครื่องมือเหล่านั้นกำลังแก้ไขอยู่ด้วย ซึ่งแปลว่าถ้ามีผู้ดูแลระบบคนอื่นกำลังแก้ไขค่าอยู่เหมือนกัน คุณจะเห็นการเปลี่ยนแปลงล่าสุดของค่านั้นเสมอ

เครื่องมือ โฟลเดอร์ใช้ร่วม อนุญาตให้คุณแก้ฐานข้อมูลผู้ใช้ SMB (smbpasswd) แล้ว

เครื่องมือ เครือข่าย สามารถตั้งค่าการเชื่อมต่อแบบ PPPoE และ GPRS ได้แล้ว

GVFS เป็นระบบแฟ้มเสมือนที่ทำงานในระดับผู้ใช้ โดยมีแบ็กเอนด์รองรับโพรโทคอล SFTP, FTP, DAV, SMB, ObexFTP โดย GVFS เป็นโปรแกรมที่มาแทน GNOME-VFS ซึ่งถือว่าล้าสมัย และไม่ควรถูกเรียกใช้ในโปรแกรมใหม่ ๆ อีกต่อไป

GVFS ประกอบด้วย 2 ส่วน:

GVFS/GIO มีเป้าหมายในการสร้างระบบแฟ้มเสมือน (VFS) ที่ใช้งานได้ง่ายและทันสมัย โดยการสร้าง API ที่นักพัฒนาสามารถเรียกใช้ได้แทน POSIX IO call ได้ แต่แทนที่จะลอกแบบ API ของ POSIX IO มา GIO กลับสร้างส่วนเชื่อมต่อในระดับสูง โดยมีตัวเอกสารเป็นศูนย์กลางขึ้นมา นอกจากการอ่านและเขียนแฟ้มแล้ว GIO ยังมีสาธารณูปโภคในการติดตามแฟ้ม, IO แบบ asynchronous และการเติมเต็มชื่อแฟ้มอีกด้วย

GVFS ทำงานโดยเรียกใช้ดีมอนหลักเพียงตัวเดียว (gvfsd) ซึ่งจะคอยตรวจสอบการเมานท์ GVFS ที่มีอยู่ในขณะนั้น การเมานท์แต่ละอันจะแยกเป็นดีมอนคนละตัว (การเมานท์บางอย่างอาจใช้ดีมอนร่วมกันได้ แต่ส่วนมากจะไม่) ฝั่งลูกข่ายจะคุยกับจุดที่เมานท์โดยใช้ทั้งการเรียกผ่าน D-Bus (ทั้งบัสของ session และ peer-to-peer D-Bus) และโพรโทคอลพิเศษสำหรับข้อมูลในแฟ้ม การแยกส่วนแบ็กเอนด์ออกจากโพรเซสหลัก ช่วยลดความขึ้นต่อกันระหว่างโปรแกรมต่าง ๆ ลง และส่งผลให้ระบบมั่นคงขึ้นในภาพรวม

GVFS ยังมีจุดเมานท์แบบ FUSE ใน ~/.gvfs/ ให้ เพื่อว่าจุดเมานท์ต่าง ๆ ของ GFVS จะยังสามารถเรียกใช้ได้จากโปรแกรมแบบเก่าที่ยังใช้ POSIX IO มาตรฐานอยู่

สิ่งที่ต่างจาก GNOME-VFS คือการเชื่อมต่อใน GVFS จะจำสถานะด้วย ซึ่งแปลว่าผู้ใช้ป้อนรหัสผ่านเพียงครั้งเดียวก็พอ ไม่จำเป็นต้องป้อนรหัสผ่านทุกครั้งเมื่อมีการเชื่อมต่ออย่างที่เคยเป็น

เมื่อเปลี่ยนมาใช้ GVFS แล้ว การเมานท์อัตโนมัติและการเรียกโปรแกรมอัตโนมัติในสื่อจะถูกจัดการโดยตรงผ่าน Nautilus แทนที่จะเป็น gnome-volume-manager

เอกสาร API ของ GIO สามารถอ่านได้ออนไลน์ ในลิงก์นี้ยังมีคู่มือการย้ายจาก POSIX IO และ GNOME-VFS มา GIO ด้วย

Anjuta ถูกรวมเข้ามาในชุดนักพัฒนาของ GNOME แล้ว Anjunta เป็น IDE ที่ทำงานร่วมกับ GNOME ได้เป็นอย่างดี และมีความสามารถมากมายสำหรับนักพัฒนา เช่น เครื่องมือดีบั๊ก เครื่องมือออกแบบส่วนติดต่อผู้ใช้ Glade และส่วนติดต่อผู้ใช้สำหรับ Valgrind

รูปที่ 9 รายการงานของ Anjuta